Papier to ważne narzędzie dla wielu artystów. Wdzięczne podłoże, uniwersalny materiał i nośnik sztuki o wielu fakturach, kolorach i zapachach.
Choć technologie cyfrowe dotarły także do sztuki i zajmują w niej ważne miejsce, to papier nadal jest chętnie wykorzystywany przez artystów różnych kierunków i technik. W końcu nie wszystko to, co można osiągnąć na kartce papieru, jest możliwe na komputerze czy tablecie. Istnieje wiele rodzajów papierów artystycznych, a każdy daje użytkownikowi inny wachlarz możliwości.
Wybierając papier do rysowania, należy wziąć pod uwagę kilka aspektów. Bardzo ważną cechą jest gęstość arkuszy. Niska gęstość nie pozwala na pracę z gumką ani używanie akwareli, ponieważ takie arkusze są cienkie, łatwo się rozrywają i odkształcają. Zupełnie inaczej jest w przypadku papieru o wysokiej gęstości – jest bardziej odporny i trwały.
Papier o gładkiej teksturze doskonale nadaje się do szkiców technicznych, w których niezbędna jest przejrzystość i precyzja linii. Papiery o wyraźnej teksturze i ziarnistości pozwalają na tworzenie bardziej żywych prac.
Również biel papieru do rysowania może w niektórych przypadkach mieć bardzo duże znaczenie. Na przykład, jeśli w przyszłości będziesz musiał zeskanować swoją pracę, lepiej jest, jeśli arkusze są idealnie białe. Dzięki temu skan będzie wyraźniejszy.
Kolorystyka każdego rodzaju produktów papierowych może być inna. Istnieją odmiany, które występują tylko w jednym kolorze, na przykład papier pakowy jest tylko brązowy lub ciemnożółty. Są też rodzaje oferujące szeroką gamę kolorów i odcieni. Warto wspomnieć, że dawniej artyści sami musieli farbować arkusze, jeśli chcieli użyć niestandardowych kolorów.
Właściwości papieru zależą od składu włókien, ich specyfiki, charakteru ich przetwarzania, zawartości wypełniacza, wielkości, a także technologii odlewania i wykańczania, dzięki którym końcowy produkt może mieć bardzo różne właściwości. Przyjrzyjmy się najczęściej spotykanym odmianom.
Papier akwarelowy. Takie arkusze charakteryzują się dobrą gęstością (od 170 g/m2 do 850 g/m2) i gruboziarnistą fakturą. Ich kolor jest zwykle biały lub jajeczny. Papiery można kupić w blokach lub pojedynczo. Do profesjonalnych produktów papierowych tego typu dodaje się bawełnę, aby lepiej wchłaniały pigmenty i powietrze. Zamiennie w składzie może się pojawić len. Papier akwarelowy można podzielić według stopnia absorpcji wilgoci. Ten parametr zależy od wewnętrznego i powierzchniowego klejenia papieru podczas jego produkcji. Mocno klejony papier faktycznie odpycha farbę od siebie, a papier bez substancji klejących natychmiast ją wchłania.
Papier pastelowy. To specjalny gruby papier teksturowany o gramaturze 90–360 g/m2. Używa się go głównie do pracy z miękkimi materiałami graficznymi, takimi jak pastele. Wykonany jest w 100 proc. z celulozy (ewentualnie z dodatkiem włókna bawełnianego). Oferuje szeroką gamę kolorów, w tym neutralne i jasne odcienie. Jego powierzchnia jest miękka i przyjemna w dotyku.
Papier do rysowania. Taki papier idealnie nadaje się do rysowania ołówkami, kredkami i pastelami olejnymi. Charakteryzuje się większą gęstością w porównaniu do konwencjonalnych arkuszy biurowych. Ma gładką i równą powierzchnią, zwykle jest mało lub średnioziarnisty. Główne dwa typy to papier kreślarski (o gramaturze 150–200 g/m2) i kalka (20–200 g/m2) zwykle wykonana z bielonej celulozy siarczanowej z dodatkiem masy drzewnej, szmacianej i bawełnianej półmasy bez wypełniacza.
Wśród mniej popularnych i typowych papierów warto wymienić:
Powlekany. Ma błyszczącą powierzchnię, na której wygodnie jest wykonywać prace graficzne. Nadaje się do pracy z tuszem.
Pakowy. Ciemnożółty lub brązowy papier do pakowania, doskonale sprawdzi się w pracy z takimi narzędziami jak ołówek, węgiel drzewny lub pastele.
Tłoczony. Papier, w którym zmieniono fakturę za pomocą mechanicznego tłoczenia. Zwykle to białe lub lekko stonowane arkusze, na których widnieją różne wzory. Dzięki nim w procesie tworzenia obrazu artysta może uzyskać bardzo ciekawe efekty. Takie arkusze nadają się do pasteli i węgla drzewnego.
Ryżowy. To bardzo cienkie arkusze, często zwinięte w rolkę. Z jednej strony są gładkie, z drugiej szorstkie. Są bardzo delikatne, więc wymagają ostrożnego użytkowania. Najczęściej wykorzystywane są w malarstwie chińskim.
Czerpany. Prawdopodobnie najdroższy z papierów, ponieważ każdy arkusz wykonywany jest ręcznie z surowców roślinnych.
Dekoracyjny – papier o barwionej gładkiej powierzchni lub powierzchni imitującej aksamit, marmur, skórę, płótno itd.
Jak widać, możliwości jest wiele, a wybór właściwej opcji powinien być podyktowany techniką i narzędziami, których artysta zamierza użyć do tworzenia obrazu. Na przykład, malowanie gwaszem jest wygodniejsze na arkuszach o dużej gęstości, a zwykły papier do rysowania zupełnie nie nadaje się do malowania akwarelami.
Zdj. główne: Loretta Rosa/unsplash.com
