Przygotowanie pliku do druku wielkoformatowego to bardzo istotna kwestia, która rządzi się swoimi prawami. Jeśli chcesz, by projekt spełniał Twoje oczekiwania, musisz uwzględnić kilka wytycznych.
Druk wielkoformatowy ma duże możliwości techniczne i przystępną cenę. Nowoczesne technologie drukowania umożliwiają nanoszenie obrazów w wysokiej rozdzielczości na materiały arkuszowe i rolkowe, ale dla uzyskania zadowalających efektów końcowych grafik musi uwzględnić kilka kwestii jeszcze na etapie tworzenia pliku z projektem do druku.
Czego dotyczą wytyczne?
Specyfikacja plików przeznaczonych do druku wielkoformatowego zwykle zawiera takie informacje jak: format, kolory i fonty, spady i wykrojniki. Drukarnie wielkoformatowe udostępniają takie wytyczne na swoich stronach, dlatego warto się z nimi wcześniej zapoznać, aby nie przesłać nieodpowiedniego pliku. W takiej sytuacji wydruk może mieć gorszą jakość lub mocno odbiegać od założeń cyfrowego projektu, za co drukarnia nie ponosi odpowiedzialności.
Grafika – wektor czy bitmapa?
Grafika rastrowa (bitmapy) jest tworzona z wielu pikseli. Oznacza to, że po utworzeniu obrazu o określonym rozmiarze (z określoną liczbą pikseli) nie można go skalować bez utraty jakości. Rozmiary plików dla grafiki rastrowej mogą być bardzo duże, biorąc pod uwagę, że każdy piksel przechowuje dane.
Natomiast grafika wektorowa tworzy projekty przy użyciu równań matematycznych. Równania te przekładają się na punkty, które są następnie łączone liniami prostymi lub krzywymi. W rezultacie otrzymujemy wiele ścieżek wektorowych, które łączą się, tworząc obraz wektorowy.
W zależności od typu grafiki wymagania dotyczące pliku do druku mogą być trochę inne.
Grafika wektorowa
Pliki wektorowe najlepiej przygotować w uniwersalnym i wygodnym formacie PDF o wadze nie większej niż 200 Mb. W zależności od wielkości projektu można go zapisać w skali 1:1 (czyli rozmiar rzeczywisty), 1:10 lub 1:25 (w przypadku największych rozmiarów).
Podczas tworzenia grafiki upewnij się, że wszystkie jej elementy znajdują się w obszarze roboczym. Jeśli projekt ma białe tło, konieczne jest utworzenie cienkiej żółtej ramki technologicznej wyznaczającej jego granice. Twój projekt nie powinien zawierać żadnych zbędnych elementów, które nie będą używane podczas drukowania, np. tekstu objaśniającego, wymiarów itd.
Pamiętaj, by wszystkie fonty zamienić na krzywe. W przypadku projektów wielostronicowych każda strona musi być zapisana jako oddzielny plik.
Grafika rastrowa
Najczęściej wymagany format dla grafiki rastrowej to .tiff lub .pdf. Pliki powinny być przygotowywane w skali 1:1, a ich rozmiar nie może przekraczać 200 Mb. Warstwy powinny być spłaszczone.
Bez względu na typ grafiki Twoje pliki powinny być przygotowane w modelu kolorów CMYK.
Rozdzielczość
Myśląc o jakości wydruku, powinieneś skupić się na wartości PPI, często mylonej z DPI. PPI oznacza ilość pikseli na cal (pixels per inch) i opisuje rozdzielczość pliku przeznaczonego do druku.
W przypadku wydruków wielkoformatowych głównym kryterium przy określaniu rozdzielczości powinna być odległość, z jakiej będzie oglądany obraz:
- odległość mniejsza niż 1 m – około 300 ppi;
- odległość kilku metrów – 150–260 ppi;
- większe odległości – około 50 ppi.
Zasada jest więc prosta – im dalej od odbiorcy będzie umieszczony projekt, tym niższa może być rozdzielczość.
Kolory i nafarbienie
Twoje pliki powinny być przygotowane w modelu kolorów CMYK. Jeśli użyjesz RGB, drukarnia przekonwertuje go na CMYK, jednak najczęściej kosztem jakości kolorów, a co za tym idzie całego projektu. W takiej sytuacji rozbieżność kolorystyczna może być znacząca.
Musisz też ustawić odpowiednie nafarbienie, czyli łączną wartość procentową pokrycia farbami konkretnych punktów projektu. Nie powinna ona przekraczać 300%. Wybór tych parametrów musisz też uzależnić od rodzaju medium, na jakim planujesz wydruk.
Dla uzyskania efektu głębokiej czerni zaleca się kombinację: C – 40%, M – 30%, Y – 30%, K – 100%.
Zbyt wysokie nafarbienie może skutkować zbyt wolnym schnięciem farby i ściekaniem z podłoża lub pękaniem już po wyschnięciu.
Spady i marginesy bezpieczeństwa
Aby uniknąć pojawienia się niepożądanych białych obramowań na wydruku, musisz uwzględnić spady, czyli 3 mm zapasu przekraczające linię cięcia produktu. Format netto projektu to format docelowy, a brutto z zapasami. Oprócz spadów przydatne będą – szczególnie przy cięciu gilotyną – marginesy bezpieczeństwa, czyli ok. 5 mm odstępu między istotnymi elementami graficznymi a ramką projektu.
Rozpoczynając tworzenie projektu, zastanów się nad specyfiką i parametrami medium, na którym chcesz drukować. Banery, mesh, tunele z miejscem na szew, papier samoprzylepny, citylighty – możliwości jest wiele, a każdy projekt wymaga odpowiedniego podejścia. Jeśli masz problem z przygotowaniem pliku, poproś o pomoc drukarnię, której planujesz zlecić wydruk.
