Tłoczenie jest jedną z najpopularniejszych metod uszlachetniania gotowych produktów poligraficznych i znacząco podnosi jego walory estetyczne.
Technika tłoczenia polega na tworzeniu wklęsłego lub wypukłego obrazu na powierzchni papieru, skóry, drewna i innych materiałów za pomocą specjalnych matryc/patryc, na których wygrawerowany jest określony wzór. Wypukłe i wklęsłe rysunki, wzory, napisy wyglądają efektownie i elegancko na płaskiej powierzchni, nadają produktowi niepowtarzalny charakter, są przyjemne w dotyku. Wyróżnia się trzy rodzaje tłoczenia.
Tłoczenie wklęsłe (ang. debossing)
Wytłaczanie w dół, czyli proces tworzenia wklęsłego wzoru na powierzchni papieru, tektury lub plastiku, a także skóry. Przy użyciu specjalnej matrycy obraz zostaje wciśnięty w podłożu. Równocześnie może zostać pokryty farbą lub folią. Tłoczenie wklęsłe najczęściej wykorzystuje się w produkcji kalendarzy, notesów, książek w twardych oprawach, teczkach, wizytówkach oraz wyrobach galanteryjnych.
Tłoczenie wypukłe (ang. embossing)
Wytłaczanie w górę, czyli tworzenie wypukłego wzoru za pomocą matrycy, która „wyciąga” obraz lub napis na podłożu. W tym wypadku również możliwe jest pokrycie wzoru farbą lub folią. Metoda ta stosowana jest najczęściej na plastikowych kartach, miękkich papierach, kartonowych opakowaniach, okładkach i obwolutach.
Tłoczenie ślepe (ang. blind print)
Tłoczenie, które odbywa się bez użycia farby. Wzór jest po prostu wciskany w powierzchnię materiału, co pozwala uzyskać głębszy i wyraźniejszy obraz o ostrych konturach i dobrze wyczuwalny w dotyku. Tłoczenie ślepe może się odbywać na gorąco lub na zimno. Dużą zaletą techniki są stosunkowo niskie koszty wykonania.
Tłoczenie z hot i cold stampingiem
Technikę tłoczenia bardzo często łączy się ze stampingiem. To znaczy, że między matrycą a podłożem znajduje się folia, która pozostaje na powierzchni wytłoczonego obrazu lub napisu. Pozwala to uzyskać niezwykłe efekty kolorystyczne i fakturowe, ponieważ folia dostępna jest w wielu wariantach kolorystycznych, matowych, błyszczących, metalicznych czy neonowych.
Stamping ma dwa warianty:
- hot – matryca podgrzewana jest do określonej temperatury i rozgrzewa kawałek folii, a wydruk powstaje pod wpływem ciśnienia. Nadaje się do wielu materiałów, ważne jest, aby były odporne na wysokie temperatury;
- cold – w tym wypadku na folii znajduje się klej. Metoda ta nadaje się do cienkich materiałów, a także do uzyskiwania półtonów.
Zastosowanie tłoczenia
Tłoczenie jest procesem mechanicznej lub fizykochemicznej transformacji powierzchni, w wyniku której powstaje tłoczony wydruk lub malowany obraz. Różne rodzaje tłoczenia umożliwiają wykonywanie wielu zadań, takich jak:
- produkcja pamiątek;
- projektowanie wyrobów poligraficznych – pocztówek, okładek książek, kalendarzy itd.;
- tworzenie symboli firmowych na różnych materiałach: menu restauracji, katalogach;
- dekorowanie galanterii skórzanej: wizytowniki, portfele, torebki;
- znakowanie opakowań.
O czym należy pamiętać przy tłoczeniu?
Nie wszystkie papiery nadają się do tłoczenia. Odradza się wykorzystywanie kalki, papierów lakierowanych, powlekanych i o wyrazistej fakturze. Kolor podłoża również ma znaczenie. Zaleca się używanie materiałów o naturalnych i jasnych odcieniach, ponieważ ciemne pochłaniają światło, powodując zmniejszenie końcowego efektu.
Jeśli tłoczenie wykonywane jest po drukowaniu na konkretnych elementach, trzeba liczyć się z tym, że dopasowanie matrycy nie będzie idealne, co może wyglądać mało estetycznie.
Przeczytaj też: https://printure.pl/druk/zdjecia-matowe-czy-blyszczace-to-zalezy/
Photo by Jonathan Torgovnik/Getty Images
